Józef Pankiewicz - Muzeum Narodowe w Krakowie




Po wystawie malarstwa Józefa Pankiewicza w Warszawie, przyszedł czas na Kraków. Ten niewątpliwie jeden z najważniejszych malarzy polskich przełomu XIX i XX wieku, otarł się niemal o każdy z ważniejszych kierunków malarstwa tego okresu.

Zainteresowany otaczającym go światem, odbywał szereg podróży artystycznych po Europie: zwiedzał Holandię, Belgię, Anglię, Niemcy, Włochy i Francję - biorąc udział w wielu wystawach. Interesował się postimpresjonizmem, eksperymentował z kubizmem i fowizmem. Zaczął jak większość współczesnych mu adeptów sztuki - od przyjętego wówczas akademizmu. Jednak szybko zaczął wychodzić poza jego granice. Rodzime środowisko przestało wystarczać. Wraz z przyjacielem - Władysławem Podkowińskim - wyjechali po dalsze nauki do Paryża. W tym czasie, kiedy mekkę polskich studentów malarstwa stanowiło cały czas jeszcze Monachium - była to decyzja tyleż oryginalna, co odważna. W Paryżu wiedli życie typowe dla młodych artystów na obczyźnie - głód oraz bieda rzadko ich opuszczały. Starali się jednak sprzedawać w galeriach swoje obrazy, co wywoływało w Pankiewiczu uczucie żenady, kiedy Podkowiński stojąc wśród dzieł impresjonistów z ich skromnymi płótnami, kazał przyjacielowi znającemu język francuski tłumaczyć i zachwalać walory ich dzieł. 

Epizod francuski nie pozostał bez wpływu, a rozwiązania podpatrzone w obrazach impresjonistów zasiały ziarno. Inspirowani tym właśnie nurtem, starali się przekazać jego założenia w swoich obrazach, wystawy te jednak nie spotkały się z szerokim uznaniem publiczności w Polsce. Tak zaczął się okres symboliczny w malarstwie Pankiewicza, obfitujący w nastrojowe nokturny. 

Po tych doświadczeniach, ciągłe podróże po Europie zaowocowały eksperymentowaniem z fowizmem i kubizmem. Ze swych francuskich fascynacji wyprowadził własną formułę koloryzmu, podporządkowanego ścisłej dyscyplinie w budowaniu form.

W latach 20. XX wieku wsławił się jako wybitny pedagog. Był stałym bywalcem francuskich salonów artystycznych, dla studentów był „oknem na świat”. Garnęli się do jego pracowni, a w 1924 r. założyli Komitet Paryski (tzw. Kapiści), by zorganizować wspólny wyjazd do Paryża z mistrzem i tam studiować. Byli to m.in.: Jan Cybis, Józef Czapski, Artur Nacht-Samborski, Piotr Potworowski, Zygmunt Waliszewski. Komitet ten przekształcony później w „paryską filię” ASP w Krakowie, działał pod kierunkiem Pankiewicza do 1936 r., kształcąc kolejne grupy polskich kolorystów. Tradycja koloryzmu w krakowskiej ASP trwa do dzisiaj.
Krakowska wystawa to okazja obejrzenia zarówno najbardziej znanych dzieł artysty, ale również tych, które prezentowane są publiczności po raz pierwszy. Od wczesnego okresu poprzez kolejne fazy i eksperymentowanie z formą i kolorem - przechodzimy przez całą drogę twórczą Pankiewicza. Istotną częścią wystawy jest pokaz grafik oraz rysunków i akwarel.
 

 
  

 Wybrane prace:
   
    

 


     

     
  
  
  

 
  
 Nota biograficzna: 

        

Józef Pankiewicz (1866 - 1940) - malarz, grafik i pedagog. Naukę malarstwa rozpoczął w latach 1884-85 w warszawskiej Klasie Rysunkowej u W. Gersona i A. Kamińskiego. Następnie przez rok studiował w Akademii Petersburskiej. Po powrocie do kraju zamieszkał w Warszawie. Malował wówczas, utrzymane w konwencji realistycznej, sceny rodzajowe, wykonywał ilustracje do książek i czasopism; "Tygodnika Ilustrowanego", "Kłosów" i "Wędrowca". W roku 1889 wyjechał do Paryża, gdzie zapoznał się z współczesną sztuką francuską, która silnie oddziałała na dalszą jego twórczość (już w 1890 r. wystawił w Warszawie swój pierwszy impresjonistyczny obraz "Targ na kwiaty przed kościołem św. Magdaleny w Paryżu"). W latach 1897-1906 odbywał liczne podróże artystyczne po Europie, a okres I wojny światowej spędził w Hiszpanii (1914-19). W 1906 został profesorem krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Od 1925 mieszkał stale w Paryżu, gdzie kierował, powstałą przy jego współudziale, filią krakowskiej Akademii. Miesiące letnie spędzał najczęściej na południu Francji. Należał do Towarzystwa Artystów Polskich Sztuka. Za swoje prace był wielokrotnie nagradzany, m. in. otrzymał srebrny medal na Wystawie Powszechnej w Paryżu (1889) i wielki złoty medal na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu (1929). W roku 1934 został odznaczony Orderem Polonia Restituta. Malował pejzaże, martwe natury, portrety, sceny rodzajowe.


Wystawa czynna do 13 sierpnia 2006

________________________________
Relacja przygotowana przez Artinfo.pl                   



Galeria prac


Powrót