Krzysztof Wodiczko - Pomnikoterapia - Zachęta

18 listopada w Zachęcie otwarta została monograficzna wystawa Krzysztofa Wodiczki pt. „Pomnikoterapia”. Prezentowane są na niej Instrumenty oraz filmy z zapisami projekcji architektonicznych artysty. Wystawę poprzedziła projekcja wideo, którą Krzysztof Wodiczko zaprezentował na fasadzie budynku galerii 14 listopada.

Tytuł wystawy „Pomnikoterapia” został zaproponowany przez samego artystę: „Ludzie w szoku, w traumie zastygają w bezruchu, kamienieją jak posągi czy pomniki, zaś monumenty i budowle stają się nieraz niemymi i nieruchomymi świadkami wydarzeń w przestrzeni publicznej. Zarówno ci ludzie, jak i monumenty i demokratyczna przestrzeń publiczna, zdają się ciągle potrzebować tego samego: re-animacji. Powtórnego ożywienia”.

Prace Wodiczki korespondują z architekturą, przestrzenią. Instrument osobisty, którego użytkownikiem był sam artysta (pokaz posługiwania się nim odbył się w 1969 roku w okolicach tunelu warszawskiej trasy W-Z), był „publicznym pomnikiem prywatnego człowieka w monumentalnej przestrzeni publicznej”. Instrument osobisty, specjalnie na obecną wystawę w Zachęcie wypożyczony z Muzeum Sztuki w Łodzi, został ożywiony i powtórnie użyty (film z tej akcji towarzyszy obiektowi). Późniejsze Instrumenty ksenologiczne – Laska tułacza, Rzecznik, Egida, Rozbroja, to urządzenia dla imigrantów, obcokrajowców, tych, którzy przeżyli szok, tragedię, przez te instrumenty opowiadają na forum publicznym swoją historię. „Tak uzbrojony człowiek staje się rodzajem pomnika i daje przed innymi swe świadectwo”.

Na wystawie prezentowana jest filmowa dokumentacja z różnych projekcji Wodiczki. Tłem tych projekcji, ich ekranem są zabytki architektoniczne i rzeźbiarskie, które artysta ożywia poprzez wyświetlanie na nich opowieści ludzi. Opowiadają oni o swoich przeżyciach, traumach związanych z życiem w tym konkretnym miejscu. Prezentowane są filmy z projekcji w Krakowie, Bostonie, Hiroszimie, Tijuanie i St. Louis oraz dokumentacja powstała w trakcie realizacji tych projektów.


Z okazji wystawy Krzysztof Wodiczko przygotował projekcję na fasadzie Zachęty, która odbyła się 14 listopada 2005r. Na dwóch pilastrach po bokach głównego wejścia (od strony placu Małachowskiego) wyświetlane były postaci kobiet, które pełniły role kariatyd. W projekcji wideo przemówiły kariatydy, które zmuszone do podpierania w nieskończoność stropu pozbawione są możliwości mówienia. Ożywione przez artystę rozmawiały ze sobą i mówiły do widzów. O sobie, o swoich problemach, lękach, przemocy, przestępczości, alkoholizmie. Była to pierwsza projekcja Wodiczki, która miała charakter dialogu.

22 minutową projekcję oglądać można było w godzinach od 18 do 22. Film dokumentujący to wydarzenie będzie pokazywany w ramach wystawy „Pomnikoterapia” w Zachęcie od początku grudnia.

Wystawie towarzyszy książka pod redakcją Andrzeja Turowskiego. Publikacja dotyczy całej twórczości Krzysztofa Wodiczki. Reasumuje zagadnienia zajmujące artystę: demokrację, przestrzeń publiczną, architekturę, psychologię oraz interwencje Krzysztofa Wodiczki dotykające tych kwestii.