Praga - od Blaszanej do Ząbkowskiej - fotografia

8 sierpnia w Galerii Konferencyjnej Urzędu Dzielnicy Praga Północ, z udziałem burmistrza Roberta Sosnowskiego i dyrektor Wydziału Kultury, Ewy Sobierajskiej otwarto wystawę zatytułowaną "Praga - od Blaszanej do Ząbkowskiej".

Małgorzata Krymarys - absolwentka Wydziału Fotografii Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu, mieszkając na Pradze odkryła piękno starych kapliczek podwórzowych. Paweł Elsztein dziennikarz, pisarz i prażanin - "od zawsze", już ponad 20 lat fotografuje Pragę. Jest autorem wielu wystaw poświęconych tematyce warszawskiej Pragi. Szczególną uwagą otoczył te domy i ich otoczenie, które z racji wieku i zaniedbań, najbardziej narażone są na zagładę. Do rangi symbolu można podnieść fakt, iż jego wystawa fotografii pt. "Praskie klimaty" prezentowana była w 1997 roku w salach kina "Praha". Jak wiadomo, "Praha" już nie istnieje. Została rozebrana wiosną tego roku. Paweł Elsztein zatrzymał w obiektywie wiele miejsc, architektonicznych detali i budynków, których już nie ma.

Małgorzata Krymarys jest młodą artystką. Jej formą wypowiedzi jest fotografia. Urok starych praskich podwórkowych kapliczek, a zwłaszcza klimat miejsca ich osadzenia zafascynował ją na tyle, że poświęciła kapliczkom cykl fotografii. Praskie kapliczki, niegdyś obecne w każdym podwórku praskich kamienic otoczone są do dziś opieką. W latach okupacji, mieszkańcy stolicy poddani terrorowi niemieckich władz, we wspólnej modlitwie przed kapliczkami prosili Boga o wybawienie. 

Paweł Elsztein dobrze zapamiętał te czasy i wspomniał je w swojej książce "Moja Praga" "...Godzina policyjna zaczynała się mniej więcej od 19.00 lub 20.00. Bramy domów zostały zamknięte, nikt nie wychodził na ulicę pod groźbą śmierci. I kiedy tylko nastała niezwykła cisza, zza zamkniętych bram i podwórek rozlegały się śpiewy modlitewne mieszkańców poszczególnych domów. To z bram domów przy Stalowej, Ząbkowskiej, Wileńskiej płynęły słowa kierowane do Boga "Słuchaj Jezu jak Cię błaga lud..." ". Kapliczki - ołtarzyki powstawały wówczas w całej Warszawie. Po Powstaniu Warszawskim, na lewym brzegu stolicy ostały się w nielicznych zachowanych, lub tylko częściowo zburzonych domach. Praga, odcięta od Powstania, przetrwała wraz ze swymi kapliczkami. W książce "Moja Praga" Paweł Elsztein pisze "...Ile jest kapliczek na Pradze? Naturalnie tej Pradze rozciągającej się od Białołęki po Gocław. Ocenia się, że na Pradze istnieje ponad 800 kapliczek."

Małgorzata Krymarys utrwalając na fotografii stare kapliczki, pokazuje w swoich pracach poza dosłownym, materialnym przedstawieniem zabytkowych sanktuariów, także nieuchwytny nostalgiczny nastrój tych miejsc.



Wystawa w praskiej Galerii Konferencyjnej wywołała bardzo duże zainteresowanie publiczności. To jedno z ciekawszych wydarzeń kulturalnych w Warszawie. Praga to naprawdę fascynujące miejsce.

Paweł Elsztein

     
 

___________________________


Małgorzata Krymarys