Rosemary Trockel - wystawa w Bunkrze Sztuki

Scena artystyczna jeszcze w latach 80. XX w. była mimo wszystko zdominowana przez mężczyzn. Odkąd zaczęło się to zmieniać, coraz więcej mówi się o sztuce feministycznej, czy sfeminizowanej. W każdym razie – wychodzi na to samo. Galerie coraz częściej organizują wystawy poświęcane twórczości kobiet, a im bardziej radykalne feministycznie, tym większy „szum” medialny i obyczajowy im towarzyszy.
W ubiegły piątek krakowski Bunkier Sztuki otworzył ekspozycję jednej z bardziej uznanych w Niemczech artystek zaangażowanych w ruch feministyczny – Rosemarie Trockel, nieobecnej niestety na wernisażu.
  
 
 


Wystawa odbywa się dzięki Instytutowi Stosunków Międzynarodowych (IFA) z siedzibą w Stuttgarcie, której celem jest wspieranie wymiany kulturalnej między Niemcami a światem, oraz umożliwianie organizacji wystaw w krajach i miastach, które ze względów finansowych nie mogłyby samodzielnie zrealizować prezentacji ważnych dla niemieckiej sztuki współczesnej. Takim miastem jest Kraków.
 
 
 
O pozycji Trockel świadczyć może fakt, że została włączona w program IFA obejmujący organizację wystaw takich sław jak Sigmar Polke, Georg Baselitz, Gerhard Richter.
Trockel buntuje się przeciw dominacji mężczyzn na polu sztuki (w życiu zapewne też) i jakby odgórnemu uznaniu dla ich artystycznego geniuszu. Przeciwstawia mu tradycyjne kobiece role i tematy, nieustannie prowokuje.
Na wystawie prezentuje przede wszystkim rysunki i szkice węglem, ołówkiem, tuszem bądź kredką, odgrywające w jej twórczości znaczącą rolę. Towarzyszą każdej nowej fazie artystycznej jako próby i szkice do rozważań. Mimo tego, stanowią samodzielną grupę prac, które nie gorzej niż inne spełniają rolę medium. Innym są pokazywane projekcje wideo, oscylujące wokół tematyki świadomości i własnego „ego”. Prezentowane są też „wełniane obrazy”, wyglądające jak wielkie i kolorowe, rozpięte na ścianach kilimy, a także instalacja, stanowiąca jedną z ważniejszych i najwcześniejszych dzieł. Mowa o Malmaschine (1990 r.) i jej pseudo-malarskim wyposażeniu, w skład którego wchodzą wiszące pędzle i seria siedmiu obrazów z przebiegającymi po nich nierównymi, naniesionymi przez machinę liniami. Towarzysząca krótki film pozwala prześledzić cały ten proces tworzenia. Stereotyp o usłużnej, rękodzielniczo-mechanicznej naturze sztuki kobiet, Trockel sprowadza tu do absurdu, a Malmaschine jest parodią toposu artysty geniusza. 
 
Podobna pod tym względem jest wisząca na ścianie rzeźba-obraz, którą budują talerze grzewcze pieca elektrycznego. Rekwizyt zapożyczony z kobiecego życia codziennego został pozbawiony tradycyjnej funkcji, wykraczając ze swego banalnego kontekstu. Podobnie jak Duchamp uczynił z pisuaru dzieło sztuki, tak Trockel czyni nim grzewcze tarcze.
Niektóre z prac noszą w sobie sporą dozę ironii i humoru, inne z kolei są mniej optymistyczne. Na pozór wiele je dzieli, wydają się być niejednolite. Mimo tego, łączą je wspólne skojarzenia i tematy, wokół których krążą. Trockel zachowuje wobec nich dystans, co uwalnia ją od roli „grożącego palcem”, upominającego innych władcy. 

Wystawa obejmuje dwa piętra, towarzyszy jej wydany w języku niemieckim katalog i polskojęzyczny folder. 
 

      
 Wybrane prace:
 

 
   
 Nota biograficzna:

        
   
Rosemarie Trockel – ur. w 1952 w Schwerte w Niemczech. Mieszka i pracuje w Kolonii. Jest laureatką wielu stypendiów i nagród. Od 1983 r. do dziś uczestniczyła w ponad 30 wystawach indywidualnych w Niemczech i na świecie (USA, Dania, Włochy, Francja, Kanada, Hiszpania, Finlandia, Japonia, Wielka Brytania, polska, Szwecja), w tym w tak prestiżowych instytucjach jak M.O.M.A. czy Centre Pompidou. Reprezentowała Niemcy na 48 Biennale w Wenecji (1999). Jej rysunki i filmy wideo pokazano także na ponad 70 wystawach zbiorowych na całym świecie. 

    
Wystawa czynna do 14 marca 2004
 
Kurator: Gudrun Inboden
Koordynator: Renata Zawartka
Aranżacja wystawy: Annika Plank  
  
 
Tekst i zdjęcia: Jolanta Gumula
Relacja przygotowana dla Artinfo.pl