Stanisław Horno-Popławski Droga sztuki -sztuka drogi

STANISŁAW HORNO-POPŁAWSKI - DROGA SZTUKI - SZTUKA DROGI to wystawa rzeźby jednego z najwybitniejszych rzeźbiarzy współczesnych, laureata wielu prestiżowych międzynarodowych imprez m.in. Biennale Sztuki w Wenecji, Paryżu i Florencji (Złoty Medal w 1969 roku), licznych nagród w uznaniu zasług dla Kultury Polskiej m.in. 1962, 1965, 1995).
Wystawa odbywa się pod patronatem Waldemara Dąbrowskiego Ministra Kultury Rzeczpospolitej Polskiej i jest prezentowana w ramach ROKU POLSKIEGO NA UKRAINIE
  
 
Miejsca i czas wystawy:
 
MUZEUM HISTORII MIASTA LWOWA
od 11 czerwca do 4 lipca 2004 
 
MUZEUM SZTUKI W ODESSIE 
od 9 lipca do 22 sierpnia 2004 
 
Głównym organizatorem wystawy jest 
Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie
 
  
 
 
  
 
 
 
Tytuł wystawy odnosi się zarówno do twórczości jak i elementów biografii Stanisława Horno-Popławskiego, odwołuje się do charyzmy rzeźbiarza oraz do tajemniczego, ponadczasowego oddziaływania jego dzieł na współczesnych odbiorców. "Droga" w filozofii Dalekiego Wschodu oznacza m.in.: “specjalizację", "technikę", "sztukę" oraz "proces samodoskonalenia - stawania się lepszym poprzez poświęcanie się osiągnięciu jakiegoś celu dzięki rozwojowi charakteru".
 
 
 
Obcowanie z niejednorodną obfitością prac Stanisława Horno-Popławskiego wprowadza w stan wyciszenia, refleksji nad kruchością i przemijalnością świata. Zwłaszcza późne rzeźby odarte są z ponadczasowej “dumy”, pulsując na granicy bytu i nicości, narodzin i obumierania, wzrostu i zaniku. Obiekty są niekiedy brutalnie doświadczone, “zranione” do samego wnętrza. Sędziwy rzeźbiarz mawiał: “Nawróciłem się do Antyku, ale takiego jaki jawi się on nam dzisiaj, a nie z czasów Peryklesa.” Najbardziej inspirujące stały się dla niego zdruzgotane, naznaczone piętnem wieków torsy bez głowy i kończyn, twarze bez oczu, fryzy wyrwane hakami, obite na statkach, ponownie wyniesione na muzealnych “ołtarzach”. Sięgał po kamienie nadwątlone w swojej trwałości, naznaczał “metawrażliwością” swojej ręki. Charakter “pisma” tych rzeźb jest najbardziej przejmującym aspektem jego twórczości, wyróżnikiem wśród wielu zjawisk sztuki. Przez współczesnych został uznany za poetę rzeźby polskiej, przez historyków sztuki również za ostatniego wielkiego mistrza techniki taille directe. Stworzył postacie o unikatowym, jemu tylko właściwym wyrazie twarzy, typ formy wzbogaconej o pierwiastek psychologiczny.
Sam artysta powiedział: "Mam do czynienia ze sztuką która nie wymaga komentarzy i broni się sama, a czas (nie zawsze ale bardzo często) działa na korzyść rzeźby..." 

Wystawa jest autorskim projektem obchodów setnej rocznicy urodzin Stanisława Horno-Popławskiego, przygotowanym przez Dorotę Grubba pod wpływem osobistych spotkań z wybitnym Rzeźbiarzem w 1997 roku. Autorka ekspozycji jest ostatnim historykiem sztuki z młodego pokolenia, która zdążyła poznać za życia Stanisława Horno-Popławskiego, w trakcie rozmów z sędziwym Artystą otrzymała od niego wiele cennych materiałów, osobistych wspomnień i unikatowych przemyśleń, które stały się inspiracją dla wystawy „Stanisław Horno-Popławski. Droga sztuki- sztuka drogi”.

Obecnie –poetycka spuścizna Stanisława Horno-Popławskiego oglądana jest w Muzeum Historii Miasta Lwowa (od 11 czerwca do 4 lipca) oraz od 9 lipca do 22 sierpnia eksponowana będzie w Muzeum Sztuki w Odessie. Oba Muzea zaplanowały prezentację monografii w ramach Roku Polskiego na Ukrainie. Stanisław Horno-Popławski w latach 60. i 70. odbył kilka podróży artystycznych na Ukrainę oraz dalej na Kaukaz, czerpiąc inspirację z kultur Wschodu, Zachodu i najstarszych cywilizacji.






Aranżacje plastyczne: Dorota Grubba, Emilia Grubba, Miłosz Thiede
Wystawie towarzyszy: album - monografia pt.: "Stanisław Horno-Popławski Droga sztuki -sztuka drogi" autorstwa Doroty Grubba pod redakcją prof. dr hab. Jerzego Malinowskiego wydany przez Państwową Galerię Sztuki w Sopocie dzięki dotacjom Urzędu Miasta Sopotu i Urzędu Marszałkowskiego w Gdańsku


Komisarz wystawy: Dorota Grubba

      
 Wybrane prace:
 

 
   
 Nota biograficzna:

        
 
Stanisław Horno-Popławski - urodził się w Kutaisi na Kaukazie 14 lipca 1902. Był wnukiem zesłanego na Kaukaz powstańca styczniowego. W 1908 roku wraz z rodziną opuścił Gruzję, kilka lat spędził w Moskwie kończąc tam Korpus Kadetów. Zwiedzając muzea i galerie uświadomił sobie, że fascynuje go malarstwo. W 1921 krótko mieszkał w Wilnie. Od 1922 studiował w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych: malarstwo u prof. Tadeusza Pruszkowskiego oraz rzeźbę u prof. Tadeusza Breyera. W latach 1932-39 prowadził zajęcia rzeźby na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. W czasie II wojny światowej przebywał w Oflagu II C Woldenberg, gdzie zorganizował znaną pracownię rzeźbiarską. Od stycznia 1946 do września 1949 prowadził katedrę rzeźby na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1949 przeniósł się do Trójmiasta, obejmując stanowisko profesora i dziekana Wydziału Rzeźby Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych. Jego rzeźby wystawiane były na wielu prestiżowych wystawach zagranicznych, [np. na Międzynarodowej Wystawie Rzeźby Współczesnej w Paryżu (1956,1961), na XXXI Biennale Sztuki w Wenecji (1962)]. Pod koniec lat pięćdziesiątych, pod wpływem inspiracji archaiczną rzeźbą grecką i etruską, podjął nowe poszukiwania formalne wykorzystując ekspresję naturalnych kształtów "kamieni polnych", które zapewniły mu wysoką pozycję w historii sztuki XX wieku (m.in. złoty medal na Biennale Sztuki Współczesnej we Florencji w 1969). W 1996 roku otrzymał doktorat honoris causa Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Rok później w Pałacu Opatów w Oliwie wręczono rzeźbiarzowi drugi doktorat honoris causa - gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych. Uroczystość połączono z otwarciem w pałacu kolejnej, ostatniej już za życia artysty wystawy indywidualnej. Zmarł 6 lipca 1997 roku.

    
Wystawy czynne do 22 sierpnia 2004
 
   
Tekst: Dorota Grubba
Zdjęcia: Jagoda Semków oraz Wiesław Bąblewska Rolke, Sergo Kuruliszwili, Roman Woźny i z archiwum rodziny St. Horno-Popławskiego
 
Relacja przygotowana dla Artinfo.pl