Stanisław Stach – malarstwo - Space Gallery

Krakowska Galeria Space otworzyła niedawno swoje nowe podwoje, również na ulicy Floriańskiej, jednak w odróżnieniu od swojej starszej „siostry” zajmuje się tylko sztuką współczesną, przede wszystkim malarstwem. W ubiegły piątek odbył się tam kolejny wernisaż, tym razem otwierający wystawę malarstwa Stanisława Stacha.

Patrząc na obrazy Stacha, zarówno oleje jak i akwarele, wydają się być dość naiwne. Kolorów wiele, ale na ogół pastelowe, kształty przedstawianych figur mało skomplikowane, ptaszki, zwierzątka – wszystko to uznać można za znane, wielokrotnie stosowane motywy. Wiadomo jednak, że to, co na pierwszy rzut oka wydaje się być prostym i łatwym, na ogół okazuje się zupełnie innym. 

Przyglądając się dłużej płótnom artysty dostrzegamy bogactwo tematów i jakże inny sposób uwieczniania ich na płótnie. Okazuje się, że te pastelowe barwy nie są jednak regułą. Bo oto pojawiają się czarne, drapieżne stwory na czerwonym, ognistym tle. Ich kształty nie do końca utożsamiamy sobie z czymś, co już znamy. Bazyliszkowate oczy, ostre dzioby i palce zakończone tak ostro jak haczyki – również u stworówprzypominających postać ludzką – bardziej niepokoją niż uspokajają. 

Jakże inne wydają się być niż delikatne w kolorach zwierzęta wśród domków przewożonych na drabiniastym wozie, czy latające aeroplany. Ten niby przyjazny, dziecinny świat tchnie jednak jakimś niedopowiedzeniem, senną marą, rzeczywistością spoza naszego wymiaru. Jak pisze prof. Stanisław Rodziński w katalogu obrazów, „te zwierzęta i ptaki są w malarstwie Stacha czymś w rodzaju jego podpisu. Kompozycje, martwe natury, pejzaże, ale i przecież demoniczne obrazy z postaciami to pełnia świata artysty, który swoją wyobraźnią ogarnia to, co go naprawdę interesuje, to, co według niego jest warte pogłębienia i poszerzenia. Jego malowanie jest rozmową również ze sobą, jest poszukiwaniem światów i spraw, które pełne są ciszy, koloru, ale i wyraźnie wyczuwalnej ekspresji”. Ta ekspresja łączy się z anegdotą, zależy zresztą jak na nią patrzeć. To, co jednych może bawić lub śmieszyć (skradające się dinozauropodobne stwory), innych wprawia w stan zgoła odmienny. Różnorodność zwierzęco-człowieczych form jest szeroka, kolor nasycony, kreska gwałtowna i wibrująca, całość sprawia wrażenie rzetelnej i skrupulatnej. Dodatkowo wpływa na to „porządkowanie” kształtów przez artystę, zamykanie ich w prostych, czasem przypominających krystaliczną strukturę bryłach.

O samych obrazach Stacha można wiele powiedzieć, nie zawsze będą to rzeczy z sobą zgodne. Ale takie właśnie są jego płótna. Odnajdujemy w nich elementy groteski, egzystencjalnej refleksji, radości tworzenia, nutę optymizmu i gorzkiej ironii.

Prezentowane obecnie w Space2 najnowsze prace Stacha nawiązują do cyklów poprzednich. Jest w nich może trochę więcej tajemniczej atmosfery, groteski. „Niezmienna pozostała osobista interpretacja rzeczywistości i efektowna, bogata kolorystyka”.