Stasys Eidrigevičius, Theatrum Corporis - PDA Sztuka

Otwarta 9 grudnia w PDA "Sztuka" wystawa Stasysa Eidrigevičiusa Theatrum Corporis prezentuje dorobek artysty w bardzo szerokim wyborze: trzy nowe cykle fotograficzne (Przy oknie, 2001; Biały pokój, 2002; Paryż - Warszawa, 2003), instalację Ściana ciszy oraz rysunki, gwasze, akwarele i pastele. Ze starszych rysunków zostały wybrane te, które mogą być uznane za źródło późniejszych prac.
Zamysłem organizatorów było przedstawić ciągłość i spójność ikonografii Stasysa, poprzez wydobycie jej motywu przewodniego - maski.
 
Artysta jest bardzo dobrze znany dzięki swoim plakatom, grafikom i ilustracjom, a charakterystyczna kolorystyka jego prac i doskonała linia rysunku są bezbłędnie rozpoznawane. 
Wystawa prezentuje wyniki eksplorowania nowych płaszczyzn twórczości - fotografii i specyficznie pojmowanej rzeźby. 

Ściana ciszy to wstrząsający cykl gipsowych odlewów twarzy artysty, czasem zdeformowanych, inkrustowanych okaleczającymi elementami: kamieniami, cegłami, drutami, papą. Te maski, umieszczone w półkach - przegródkach zajmujących całą ścianę jednoznacznie kojarzą się z cmentarną ścianą zawierającą urny z prochami, na której wyryte są nazwiska zmarłych, bądź z kryptami klasztornymi, gdzie wystawione są na widok setki czaszek mnichów minionych pokoleń, którzy często popełnili samobójstwo, lub zginęli z powodu zarazy.
Naprzeciwko, jest eksponowany cykl masek papierowych Lekkie twarze, wykonanych z różnych rodzajów papierów, ale pozostawionych niepomalowanych, niegotowych - ogołoconych.
 
 

 

 
 
Dramatyczne maski pokazują twarz ludzką, tak zubożoną, tak przerażającą, tak prawdziwą, jak tylko sami możemy siebie dostrzec w jakiejś fatalnej wizji. Jak kościotrupy pojawiające się w średniowiecznym danse macabre, te maski przywołują "drugą stronę" ku przestrodze. Są piękne. Są szkaradne. Jak nasza dusza w perskiej przypowieści. Przeciwstawne wizerunki nadawane tym maskom odzwierciedlają duchowość ludzi. Stary perski mit mówi o Moście Czinwat, przy którym o świtaniu trzeciego dnia po ziemskiej śmierci ma miejsce spotkanie duszy z jej niebiańskim ja. Powinno to być piękne spotkanie niosące ukojenie. Ale tego, kto na ziemi wiódł złe życie, czeka dramatyczna konfrontacja. Zamiast pięknej Daeny pojawi mu się potworna, zniekształcona zjawa, obraz jego wewnętrznego upadku.
 
Podobnie, jak maski, wielkoformatowe fotografie Stasysa Eidrigevičiusa mają niezwykle silne oddziaływanie. Ciało ludzkie, czasem obnażone, brzydkie, bardzo często jest zniekształcone poprzez opasujące je tkaniny i sznury. Twarz człowieka jest zawsze szczelnie zasłonięta maską, zwykle papierową. 
Ciało człowieka, na przemian zniewalane i wyzwalane przez XX-sto wieczną refleksję teoretyczną i artystyczną jest najważniejszą jakością w twórczości Stasysa. Ciało jest tożsamością. Perypetie ciała, jego kontekst, wygląd nie dotyczą tylko seksualności, lub tylko materialności. Ciało wyznacza i jest wyznaczane przez wnętrze. Dlatego badanie kontekstów ciała jest badaniem osobowości. Stąd ważne jest eksplorowanie jego różnorodności. Przeżycie ciała jest przeżyciem w ogóle. Zobaczenie i doznanie poniżonego ciała, któremu jest odebrana identyfikacja - twarz (ale za to przydana maska clowna) jest zderzeniem z kondycją dzisiejszego człowieka. Ale jest to jednocześnie tylko eksperyment, tylko fantazja. Podobnie jak u znakomitego fotografika Jana Saudka.
Niezwykle bogata wystawa zawiera ogromny, oczyszczający ładunek emocji.

    
   
   

  Wybrane prace:
 

   
 Nota biograficzna:

        
EIDRIGEVICIUS Stasys - urodził się w 1949 w Medinskaiai na Litwie. W 1973 ukończył Wileński Instytut Sztuk Pięknych, a od 1980 mieszka w Polsce. Malarz, grafik i rysownik, Eidrigevicius często używa techniki "suchej pasteli". Rysował miedzy innymi dla "Polityki" "Literatury", "New York Timesa" tworzył plakaty, ilustracje do książek (szczególnie bajek dziecięcych), ekslibrisy, projekty scenografii, instalacje i kompozycje przestrzenne, maski, akcje para teatralne.. Niesłychanie popularny, zyskał uznanie fachowców, i publiczności. Dziecięce doświadczenia z litewskiej wioski przełożył na język uniwersalnych symboli i metafor, stworzył własny styl. Przedstawia bajkowy, tajemniczy świat zaludniony ludzikami o oczach z guzików. Jego figuratywną sztukę cechuje atmosfera surrealizmu z akcentami ironii i groteski. Posługuje się różnymi technikami: gwasz, olej (np. Skrzypkowie, 1991), pastele (np. Konstrukcja, 1996), wykorzystuje rozmaite techniki graficzne. Stworzył ok. 250 plakatów (np. Zniewolony umysł, 1990), ok. 360 grafik, zorganizował ok. 50 instalacji i performance`ów. Wykonał ilustracje do ok. 60 książek. Tworzy także ekslibrisy, maski z tektury i rzeźby z korzeni drzew. Swoje dzieła podpisuje: "Stasys".
 

      
 
Wystawa czynna do 15 stycznia 2004

Prace wystawione są na sprzedaż. 
Wystawie towarzyszy bogato ilustrowany katalog. 
 
 
Relacja przygotowana przez Artinfo.pl