Surrealistyczne tropy w fotografii polskiej po 1945 roku

Urodził się w Sanoku. W latach 1947-1952 studiował na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej. Przez kilka następnych lat pracował w zawodzie. Zainteresował się wówczas fotografią artystyczną, rozpoczął również pierwsze próby rysunkowe i malarskie. W 1955 r. powrócił do rodzinnego domu w Sanoku. Był artystą-samoukiem. Działalność artystyczną rozpoczynał od fotogramów i fotomontaży, później tworzył dzieła z pogranicza malarstwa i rzeźby, by następnie zając się głownie rysunkiem. Od połowy lat 70-tych Beksiński zajmuje się prawie wyłącznie malarstwem olejnym, używając specyficznej sobie techniki. Po latach ten okres (do początku lat 80-tych) nazwie ,,okresem fantastycznym". W 1977 r. opuszcza Sanok i przenosi się na stałe do Warszawy. Nawiązuje kontakt z paryskim marchandem Piotrem Dmochowskim. Wystawiał we Francji, Niemczech i niemal wszystkich ważnych ośrodkach w Polsce. W 1999 r. Muzeum Historyczne przygotowało na zamku w Sanoku największą retrospektywną wystawę artysty. Muzeum Historyczne w Sanoku posiada również najbogatszą kolekcję dzieł artysty.
W kolażach, które tworzył przed śmiercią, wykorzystywał chętnie techniki komputerowe.
Zmarł tragicznie 22 lutego 2005 roku.

Urodził się w Radomsku, teoretyk sztuki, malarz i fotograf. Fotografii i malarstwa uczył się w czasie II wojny światowej, samouk. Był więźniem obozu koncentracyjnego w Auschwitz i w Mauthausen,gdzie organizował krótkie artystyczne pokazy. W obozie koncentracyjnym poznał Mariana Bogusza. Po wojnie aktywnie włączył się w życie artystyczne. W latach 1947-1949 był członkiem Klubu Młodych Artystów i Naukowców, a od 1952 roku przez 19 lat redagował magazyn „FOTOGRAFIA". Oprócz malarstwa zajmował się fotografiką; jego serie fotograficzne z lat 1959-1968 - uważane są za wydarzenie wśród polskich "environments", stworzonych w całości z fotografii. Był założycielem wrocławskiej galerii "Permaf"o - uważanej za jedno z centrum polskiego konceptualizmu. Z. Dłubak w 1982 wyjechał do Francji na stałe.
Współorganizator Wystawy Sztuki Nowoczesnej w Krakowie w 1948 roku. Członek Związku Polskich Artystów Fotografików niemal od samego początku jego założenia, gdzie pełnił funkcje kierownicze: prezesa oraz przewodniczącego Rady Artystycznej. W 1955 roku założył Grupę 55, a w latach 70. wraz z Adamem Lachowiczem i Natalią LL Grupę Permafo. W latach 1965-1975 wykładał na PWSSP i PWSFTviT w Łodzi. Wraz ze swoimi absolwentami i studentami powołał grupę sztuki kontekstualnej "Seminarium Warszawskie". Związany był z warszawskimi galeriami Krzywe Koło, Współczesna, Foksal i Remont, a później również z wrocławskimi Permafo i Seminarium-Foto-Medium-Art. Współzałożyciel Małej Galerii PSP-ZPAF w Warszawie gdzie często wystawiał swoje prace. W latach 80. wyjechał do Francji, ale pod koniec swojego życia przeprowadził się znów do Warszawy. W powojennej fotografii polskiej o awangardowym i nowoczesnym obliczu Dłubak jest wciąż artystą o ogromnym autorytecie, kształtującym wiele pokoleń artystycznych od końca lat 50. do chwili obecnej. Jego prace znajdują się we wszystkich ważniejszych muzeach polskich.

Urodził się w Tomaszowie Lubelskim. Absolwent Politechniki Śląskiej w Gliwicach. Żołnierz AK (1943-1945). Od 1956 roku jest członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików. Od 1988 do 1993 był wykładowcą Wyższego Studium Fotografii ZPAF w Warszawie.
W latach 90. sformułował ostatecznie teoretyczną koncepcję "archeologii fotografii", nad którą pracował od końca lat 60. Na jej temat napisał: "Archeologią fotografii nazywam działania, których celem jest odkrywanie, badanie i komentowanie zdarzeń, faktów, sytuacji dziejących się dawniej w tzw. przeszłości fotograficznej. Dzięki fotografii, ciągłość wizualnego kontaktu z przeszłością stwarza możliwości poszerzania oddziaływania dawnych warstw kulturotwórczych na dzisiejsze." Zajmuje się także historią fotografii i krytyką oraz publicystyką związaną z fotografią. W 1999 roku opublikował "Antologię fotografii polskiej 1839-1989" (Bielsko-Biała 1999), która jest pierwszą tego typu publikacją w Polsce.
Fotografię amatorsko uprawiał od czasów II wojny światowej. Poważniej zainteresował się nią na początku lat 50. W latach 1957-60 był członkiem nieformalnej grupy skupiającej oprócz niego Zdzisława Beksińskiego i Bronisława Schlabsa, wraz z nimi był uczestnikiem pokazu zamkniętego w Gliwickim Towarzystwie Fotograficznym w 1959 roku, nazwanego przez krytyka sztuki Alfreda Ligockiego "Antyfotografią".Od końca lat 60. (m.in. na ekspozycji Fotografii Subiektywnej w 1968) rozwijał własny styl, pełen odniesień do fotografii amatorskiej, w tym własnej rodzinnej, sięgającej czasów dzieciństwa i przeżyć wojennych. Inspirował się także, podobnie jak w latach 50. neorealizmem włoskim - filmem fabularnym. W swej twórczości potrafił być ironiczno-sarkastyczny w stosunku do rzeczywistości z czasów PRL oraz do samego siebie, czemu dał wyraz w wielu pracach nazywanych ogólnie Fototeatrem. W latach 80. i 90. XX oraz na początku XXI wieku powstały prace komentujące specyficzną polską rzeczywistość. Od końca lat 80. można mówić o świadomym wpływie fotografii Lewczyńskiego na twórczość wielu fotografów polskich (np. Wojciecha Prażmowskiego).
Ma na swoim koncie liczne wystawy krajowe, m.in. Krzywe Koło, Warszawa, 1958; Fotografia Subiektywna, Kraków, 1968; Fotografowie Poszukujący, Warszawa, 1971; Stany Graniczne Fotografii, Katowice, 1971. Brał także udział w wystawach fotografii polskiej za granicą, m.in.: Beksiński - Lewczyński - Schlabs w Kolonii w 1959 roku, Fotografia Polska pokazywana w USA, Paryżu, Berlinie, Londynie, Moskwie w roku 1979.

Prace Lewczyńskiego znajdują się w zbiorach: Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Historii Fotografii w Krakowie, Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, Muzeum w Gliwicach, Muzeum Folkwang w Essen, Musée de l\'Elisée w Lozannie.

Fotograf, malarz, a w drugiej połowie lat 50. także organizator wystaw. Członek Poznańskiego Towarzystwa Fotograficznego od 1953, ZPAF od 1962 i ZPAP od 1963. W 1949 roku ukończył Politechnikę Poznańską. Fotografował od początku lat 50. w konwencji realizmu socjalistycznego, zbliżając się do estetyki piktoralnej lub dokumentaryzmu, w którym wykonał pierwsze ważne prace. W 2002 roku miał wielką retrospektywną wystawę, z towarzyszącym jej albumem w poznańskim Arsenale.

Urodzony w Warszawie, od 1945 roku mieszkał w Krakowie, gdzie stawiał pierwsze artystyczne kroki. Studiował historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Dzięki kontaktom przyjacielskim rodziców, bardzo szybko nawiązał znajomości z krakowskimi artystami: Jonaszem Sternem i Marią Jaremianką. W 1958 r. został przyjęty na członka Grupy Krakowskiej. Od najmłodszych lat interesował się fotografią i filmem. Już w połowie lat 50. jego zdjęcia reportażowe publikowane były w „Świecie Młodych” i „Stolicy”.

W latach 50. dojrzały już artysta nawiązał przyjaźń z Mironem Białoszewskim. Dzięki Białoszewskiemu, Piasecki nie tylko poznał środowisko artystyczne skupione wokół Teatru na Tarczyńskiej, ale również wykonywał fotograficzną dokumentację pierwszych spektakli. Obok reportażu i swoiście pojętego dokumentu był również wrażliwym portrecistą swojego środowiska. W jego twórczości możemy znaleźć wnikliwe studia portretowe Białoszewskiego, Nikifora, Zdzisława Beksińskiego czy Jerzego Lewczyńskiego, z którymi zaprzyjaźnił się pod koniec lat 50.

Fotografia miała również duży wpływ na stricte artystyczną działalność Piaseckiego, w której autor sięgał często po technikę heliografii a także wykorzystywał techniki fotochemiczne dla opracowywania kompozycji abstrakcyjnych. Brał udział m.in. w II i III Wystawie Sztuki Nowoczesnej w Warszawie w 1957 i 1959 r. Od końca lat 50. działalność Piaseckiego realizowała się na dwóch polach. W listopadzie 1958 r. podjął pracę reportażysty w Tygodniku Powszechnym, którą wykonywał do 1962 roku (zdjęcia fotografa ukazywały się w tym tytule do połowy lat 60.). Jednocześnie artysta rozpoczął aktywną działalność artystyczną i wystawienniczą. Z własnej pracowni stworzył rodzaj obiektu artystycznego, którego fragmenty eksponował na wystawach, wystawiając „przedmioty” – kompozycje przestrzenne będące skrzynkami zawierającymi różne obiekty, fragmenty lalek, zabawek czy tkanin.

W roku 1967 Piasecki wyjechał do Szwecji na zaproszenie Konsthall w Lunds. Tam też osiadł i tworzył, a jego twórczość spotkała się z wielkim uznaniem. W ostatnich latach dzieła Piaseckiego są na nowo odkrywane w Polsce dzięki wystawom w Galerii Starmach w Krakowie (Marek Piasecki. Heliografie, marzec - kwiecień 2007) oraz w warszawskiej Zachęcie (Marek Piasecki. Fragile, listopad 2008 - styczeń 2009).