Małgorzata Wielek-Mandrela - CSW Solvay

Ostatnia wystawa Małgorzaty Wielek-Mandreli w Krakowie miała miejsce kilka miesięcy temu w galerii Artemis. Dziś jej obrazy oglądać można w Centrum Sztuki Współczesnej Solvay i od razu widać, że lepiej niż zwykle prezentują się w przestrzeni większej, z oddechem.

Magiczne, czy bajkowe w istocie, potrzebują chyba dystansu miejsca (a może też czasu), aby móc im się nie tylko przyjrzeć, ale w jakimś sensie tez je poczuć. 

Świat malowany przez Małgorzatę od dawna wędrował drogami wokół człowieka. Teraz przedstawia świat, który człowiekowi na co dzień towarzyszy, choć czasem nie zdaje sobie on z tego sprawy. To świat z półek sklepów z zabawkami, pokoików dziecięcych, piaskownic, bajek dla dzieci. Widzimy bohaterów Muminków w hieratycznych pozach i centralnej, statycznej kompozycji, czyniącej z nich bohaterów płótna wcale nie mniej ważnych od tradycyjnych portretów rodów arystokratycznych, czy świętych patronów.

Lalki w ekstrawaganckich strojach i agresywnym makijażu, krasnale i sarenki ogrodowe. Zabawki w pewien sposób oswojone i bliskie, tworzą nową rzeczywistość. Pozornie niepoważne dla dorosłych – stanowią jak najbardziej poważny świat dla dzieci. Zanalizowane, wyodrębnione z wszechobecnego plastikowego kiczu, mogą okazać się takim samym tematem i problemem malarskim, jak wszystkie dotychczasowe, społecznie „zatwierdzone”.

Kicz jest niemal fizycznie wyczuwalny, ale to kicz celowy, fascynujący tak samo jak półki w supermarketach zapełnione przedziwnymi postaciami, którymi – okazuje się – mają bawić się dzieci, a które u dorosłych wywołują dreszcz zgrozy. Laleczki z odkręcanymi stopami, aby zamienić je na stopy w innych butkach, laleczki w wyuzdanych, plastikowych strojach, supermani z muskulaturą tak rozwinięta, że trudno nie posądzić ich o branie sterydów. To świat przeznaczony dla dzieci; a może raczej dla dorosłych – to oni nabywają przecież te cuda…